Αs part of the EU Cancer Screening Scheme to be put forward under Europe’s Beating Cancer Plan, the Commission presents a new approach to support Member States increasing the uptake of cancer screening. Focusing on detection of cancers at an early stage, the objective of the proposed recommendation is to increase the number of screenings, covering more target groups and more cancers.

This new EU approach, based on the latest available scientific developments and evidence, will support Member States ensuring that 90% of the EU population who qualify for breast, cervical and colorectal cancer screenings are offered such screening by 2025. The new recommendation also expands population-based organised cancer screening to include lung, prostate and, under certain circumstances, gastric cancers.

The proposed Recommendation introduces a new EU approach for best practices to improve cancer screening, replacing the current one, which is in place since already 20 years and in urgent need of updating. The proposal is a flagship initiative of Europe’s Beating Cancer Plan and reflects the latest available scientific developments and evidence. Financial support for the roll out of the new recommendations is available, with €38,5 million committed under the EU4Health Programme and €60 million under Horizon Europe. In addition, the Commission will propose additional funding for cancer screening under the 2023 EU4Health programme. Further support can also be provided from the European regional, cohesion and social funds.

What is new?

The recommendation aims to increase the uptake of cancer screening for breast, colorectal and cervical cancer to reach the target set in Europe’s Beating Cancer Plan to offer such screenings to 90% of those who qualify by 2025. In addition, targeted screening should be extended to other cancers, notably prostate, lung and gastric cancer.

To facilitate more targeted and less invasive screening, the recommendation:

• extends the target group for breast cancer screening to include women between 45 and 74 years of age (as compared to the current age bracket of 50 to 69);
• recommends that Human Papillomavirus (HPV) testing should take place for women aged 30 to 65, every 5 years or more, to detect cervical cancer, taking account of HPV vaccination status;
• calls for triage testing for colorectal cancer in people aged 50-74 through faecal immunochemical testing to determine potential follow-up via endoscopy/colonoscopy.

Building on the most recent evidence and methods, the recommendation extends organised screening to three additional cancers:

• Lung cancer testing for current heavy and ex-smokers aged 50-75.
• Prostate cancer testing in men up to 70 on the basis of prostate specific antigen testing, and magnetic resonance imaging (MRI) scanning as follow-up.
• Screening for Helicobacter pylori and surveillance of precancerous stomach lesions in places with high gastric cancer incidence and death rates.

The Recommendation pays particular attention to equal access to screening, the needs of particular socioeconomic groups, persons with disabilities and people living in rural or remote areas to make cancer screening a reality across the EU. It is also important to ensure adequate and timely diagnostic procedures, treatments, psychological support, and after-care. The recommendation furthermore introduces a regular systematic monitoring of screening programmes, including disparities, via the European Cancer Information System and the Cancer Inequalities Registry.

To support the implementation, EU guidelines on cancer screening and treatment will be developed with the financial support of EU4Health on lung, prostate, and gastric cancer. Existing EU guidelines on breast, colorectal and cervical cancer will be regularly updated.

Next Steps

Once adopted by the Council, the Recommendation will replace the current Recommendation on cancer screening from 2003.

Background

In 2020, an estimated 2.7 million people in the Union were diagnosed with cancer. According to estimations, one in two EU citizens will develop cancer during their lifetime, with long-lasting consequences on their quality of life, and only half of all cancer patients will survive.

The 2003 Council Recommendation set out recommendations for cancer screening, encouraging Member States to implement population-based, quality-assured screening programmes. It has proved successful at improving cancer screening and making sure that those most affected have easy access to organised screening.

The 2017 implementation report on this Recommendation and the European Guide on Quality Improvement in Comprehensive Cancer Control both identified future challenges and needs ahead. It became clear that the Recommendation had to be revised to take into account the latest scientific evidence.

In the past 20 years, new screening tests and protocols have been validated and introduced in the Member States, and new evidence supports the extension of screening recommendations to other cancers than those covered by the current text.

In February 2021, the Commission presented Europe’s Beating Cancer Plan, a main priority in the area of health of the von der Leyen Commission and a key pillar of a strong European Health Union. Improving early detection is one of the four key areas of the Plan, which announced a revision of the 2003 Council Recommendation on cancer screening as part of the Flagship action toto put forward a new EU-supported Cancer Screening Scheme.

Source: European Commission I Press corner (https://bit.ly/3RfsvHq)

 

Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: νέα προσέγγιση της ΕΕ για την ανίχνευση του καρκίνου — περισσότερος και καλύτερος προσυμπτωματικός έλεγχος

Στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου που θα προταθεί κατ’ εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου, η Επιτροπή παρουσιάζει μια νέα προσέγγιση που θα στηρίξει τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη διάδοση της υιοθέτησης του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου. Με επίκεντρο την ανίχνευση των καρκίνων σε πρώιμο στάδιο, στόχος της προτεινόμενης σύστασης είναι να αυξηθεί ο αριθμός των προσυμπτωματικών ελέγχων ώστε να καλύπτουν περισσότερες ομάδες-στόχους και περισσότερα είδη καρκίνου.

Αυτή η νέα προσέγγιση, η οποία βασίζεται στις πλέον πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις και στοιχεία, θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι έως το 2025 θα προσφέρεται προσυμπτωματικός έλεγχος στο 90 % του πληθυσμού της ΕΕ που πληροί τις προϋποθέσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου. Η νέα σύσταση επεκτείνει επίσης τον οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου με βάση τον πληθυσμό, ώστε να συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτόν ο καρκίνος του πνεύμονα, του προστάτη και, υπό ορισμένες συνθήκες, του στομάχου.

Η προτεινόμενη σύσταση εισάγει μια νέα προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις βέλτιστες πρακτικές για τη βελτίωση του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου, αντικαθιστώντας την τρέχουσα προσέγγιση, η οποία εφαρμόζεται ήδη εδώ και 20 χρόνια και χρειάζεται επειγόντως να επικαιροποιηθεί. Η πρόταση αποτελεί εμβληματική πρωτοβουλία του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου και αντικατοπτρίζει τις τελευταίες διαθέσιμες επιστημονικές εξελίξεις και στοιχεία. Διατίθεται χρηματοδοτική στήριξη για την εφαρμογή των νέων συστάσεων, με τη δέσμευση ποσού ύψους 38,5 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» και 60 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη». Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει πρόσθετη χρηματοδότηση για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου στο πλαίσιο του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» 2023. Περαιτέρω στήριξη μπορεί επίσης να παρασχεθεί από το ευρωπαϊκό περιφερειακό ταμείο, το ταμείο συνοχής και το κοινωνικό ταμείο.

Τι αλλάζει;

Η σύσταση αποσκοπεί στην αύξηση της διάδοσης της υιοθέτησης του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου και του τραχήλου της μήτρας, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος που τέθηκε στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου, ο οποίος συνίσταται στην παροχή τέτοιων προσυμπτωματικών ελέγχων στο 90 % των ατόμων που πληρούν τις προϋποθέσεις έως το 2025. Επιπλέον, ο στοχευμένος προσυμπτωματικός έλεγχος θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλα είδη καρκίνου, ιδίως στον καρκίνο του προστάτη, του πνεύμονα και του στομάχου.

Για να διευκολυνθεί ο πιο στοχευμένος και λιγότερο παρεμβατικός προσυμπτωματικός έλεγχος, η σύσταση:

• επεκτείνει την ομάδα-στόχο για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού ώστε να περιλαμβάνονται σ’ αυτή γυναίκες ηλικίας μεταξύ 45 και 74 ετών (σε σύγκριση με την τρέχουσα ηλικιακή ομάδα των 50 έως 69 ετών)·
• συνιστά οι εξετάσεις για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) να πραγματοποιούνται σε γυναίκες ηλικίας 30 έως 65 ετών, κάθε 5 έτη ή ανά μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, για την ανίχνευση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, λαμβανομένης υπόψη της κατάστασης εμβολιασμού κατά του ιού HPV·
• ζητεί τη διενέργεια εξετάσεων διαλογής για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε άτομα ηλικίας 50-74 ετών μέσω ανοσοχημικής εξέτασης κοπράνων για τον προσδιορισμό τυχόν περαιτέρω παρακολούθησης με ενδοσκόπηση/κολονοσκόπηση.

Με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία και μεθόδους, η σύσταση επεκτείνει τον οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο σε τρία επιπλέον είδη καρκίνου:

• Διενέργεια εξετάσεων για τον καρκίνο του πνεύμονα στους μανιώδεις και πρώην καπνιστές ηλικίας 50-75 ετών.
• Διενέργεια εξετάσεων για τον καρκίνο του προστάτη σε άνδρες έως 70 ετών βάσει δοκιμών ειδικού προστατικού αντιγόνου, καθώς και μαγνητική τομογραφία (MRI) ως περαιτέρω παρακολούθηση.
• Προσυμπτωματικός έλεγχος για το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και επιτήρηση των προκαρκινικών βλαβών του στομάχου σε περιοχές με υψηλά ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του στομάχου και θνησιμότητας απ’ αυτόν.

Η σύσταση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην ισότιμη πρόσβαση στον προσυμπτωματικό έλεγχο, στις ανάγκες συγκεκριμένων κοινωνικοοικονομικών ομάδων, των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων που ζουν σε αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές, ώστε ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου να γίνει πραγματικότητα σε ολόκληρη την ΕΕ. Είναι επίσης σημαντικό να εξασφαλιστούν κατάλληλες και έγκαιρες διαγνωστικές διαδικασίες, αγωγή, ψυχολογική υποστήριξη και μεταθεραπευτική παρακολούθηση. Επιπλέον, η σύσταση εισάγει την τακτική συστηματική παρακολούθηση των προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των ανισοτήτων, μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος ενημέρωσης για τον καρκίνο και του μητρώου ανισοτήτων όσον αφορά τον καρκίνο.

Για τη στήριξη της υλοποίησης, θα αναπτυχθούν κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και τη θεραπεία του καρκίνου με τη χρηματοδοτική στήριξη του προγράμματος «Η ΕΕ για την υγεία» για τον καρκίνο του πνεύμονα, του προστάτη και του στομάχου. Οι υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και του τραχήλου της μήτρας θα επικαιροποιούνται τακτικά.

Επόμενα βήματα

Μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο, η σύσταση θα αντικαταστήσει την ισχύουσα σύσταση σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου από το 2003.

Ιστορικό

Εκτιμάται ότι 2,7 εκατομμύρια άτομα στην Ένωση διαγνώστηκαν με καρκίνο το 2020. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένας στους δύο πολίτες της ΕΕ θα εμφανίσει καρκίνο κατά τη διάρκεια της ζωής του, με μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του, και μόνο το ήμισυ του συνόλου των καρκινοπαθών θα επιβιώσει.

Στη σύσταση του Συμβουλίου του 2003 διατυπώνονται συστάσεις για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου, και τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να εφαρμόσουν προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου με βάση τον πληθυσμό και με διασφάλιση της ποιότητας. Η σύσταση αποδείχθηκε επιτυχής όσον αφορά τη βελτίωση του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου και την εξασφάλιση της εύκολης πρόσβασης εκείνων που επηρεάζονται περισσότερο σε οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο.

Η έκθεση εφαρμογής του 2017 σχετικά με την εν λόγω σύσταση και ο ευρωπαϊκός οδηγός για τη βελτίωση της ποιότητας όσον αφορά τον ολοκληρωμένο έλεγχο του καρκίνου προσδιόρισαν τις μελλοντικές προκλήσεις και ανάγκες. Κατέστη σαφές ότι η σύσταση έπρεπε να αναθεωρηθεί ώστε να ληφθούν υπόψη τα πλέον πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία.

Τα τελευταία 20 χρόνια έχουν επικυρωθεί και εισαχθεί στα κράτη μέλη νέες δοκιμές και πρωτόκολλα προσυμπτωματικού ελέγχου, ενώ νέα στοιχεία στηρίζουν την επέκταση των συστάσεων προσυμπτωματικού ελέγχου σε άλλα είδη καρκίνου πέραν εκείνων που καλύπτονται από το ισχύον κείμενο.

Τον Φεβρουάριο του 2021 η Επιτροπή παρουσίασε το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου, το οποίο αποτελεί βασική προτεραιότητα στον τομέα της υγείας για την Επιτροπή φον ντερ Λάιεν και βασικό πυλώνα μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Η βελτίωση της έγκαιρης διάγνωσης είναι ένας από τους τέσσερις βασικούς τομείς του σχεδίου, με το οποίο εξαγγέλθηκε αναθεώρηση της σύστασης του Συμβουλίου του 2003 σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου στο πλαίσιο της εμβληματικής δράσης για την προώθηση ενός νέου προγράμματος για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου με τη στήριξη της ΕΕ.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ι Η γωνιά του Τύπου (https://bit.ly/3SmeYzy)