Τhe Commission presented an initiative to further strengthen and promote social dialogue with concrete actions at national and EU level. It renews our strong commitment to social dialogue as a cornerstone of the EU social market economy and its competitiveness. The initiative empowers social dialogue to adapt to the changing world of work and new trends on the labour market, against the backdrop of the transitions to a digital and climate neutral economy and the emergence of new forms of employment.

The negotiations between organisations representing employers and workers (social partners) through social dialogue and collective bargaining help improve living and working conditions, such as pay, hours of work, annual leave, parental leave, training, and health and safety measures. They also have a crucial role to play in adapting to changing economic and social circumstances and achieving the productivity gains that are necessary to enhance the competitiveness of European businesses. All this helps to ensure social fairness and democracy at work, and boost Europe’s prosperity and resilience.

Social partners also play a crucial role in times of crisis or change. For instance, during the COVID-19 pandemic, they quickly helped to organise health and safety measures at work, and short time work schemes. Social partners are also helping to find balanced solutions to adapting the labour market to the digital age. The close cooperation between employers and employees is also essential to ensuring the efficient organisation of industrial production activities, and to equipping the work force with green and digital skills.

However, the degree and quality of the involvement of social partners varies considerably among countries. At the same time, union membership and the share of workers covered by collective agreements at national level is declining (from an EU average of about 66% in 2000 to about 56% in 2019). Newer forms of employment such as platform work and certain groups such as young people are also less likely to be represented, with some sectors like care seeing a near-total absence of collective bargaining.

In this context, the Commission proposes a Council Recommendation, which sets out how EU countries can further strengthen social dialogue and collective bargaining at national level. The Commission also presents a Communication on reinforcing and promoting social dialogue at EU level. Social partners were closely involved in preparing these initiatives.

Enabling social dialogue to thrive at national level

The Commission’s proposal for a Council Recommendation recommends that Member States:

• Ensure the consultation of social partners on the design and implementation of economic, employment and social policies according to national practices.
• Encourage social partners to look at new forms of work and atypical employment, and to communicate widely about the benefits of social dialogue and on any collective agreements put in place.
• Enable an increase in workers and employers’ organisations’ capacity, for instance ensuring they have access to relevant information and ensuring support from national governments.

The proposed Council Recommendation fully respects national traditions as well as social partners’ autonomy. It allows Member States to determine how to best achieve these objectives, taking into account their specific circumstances.

Promoting social partners’ involvement at EU level

To further promote the role of social partners in EU policy making and reinforce sectoral social dialogue at EU level, the Commission proposes a set of measures to:

• Reinforce European sectoral social dialogue by modernising its framework, in close collaboration with EU social partners, through a possible revision of the current rules.
• Continue to support social partner agreements, notably through administrative support and legal advice.
• Strengthen social partners’ involvement in EU policymaking, for instance by gathering the views of the European cross-industry social partners on EU policy priorities ahead of the Commission Work Programme.
• Make the EU’s technical and financial support for social partners more effective. For instance, the Commission will set up, in cooperation with social partners, a research network for monitoring and promoting EU social dialogue.

In addition, the Commission calls on social partners to negotiate and conclude more social partner agreements and improve the membership and representativeness of both trade unions and employers’ organisations.

The Commission will also continue to promote social dialogue internationally through regular cooperation with the International Labour Organization (ILO), the Organisation for Economic Co-operation and Development and others. The Commission encourages Member States to continue to ratify and effectively implement ILO Conventions.

Next steps

The Commission will follow up, closely working with social partners, on the proposed actions at EU level listed in the Communication.

Member States will discuss the Commission proposal for a Council Recommendation with a view to its adoption by the Council. Once adopted, the proposal invites Member States to submit to the Commission a set of measures, which have been discussed with social partners, to implement this Recommendation. The implementation of the measures will be monitored in the context of the European Semester.

Background

Social dialogue and the involvement of workers is a key principle of the European Pillar of Social Rights and an integral part of the 2021 Porto Social Commitment. The Commission announced in the European Pillar of Social Rights Action Plan that it would present an initiative to support social dialogue at EU and national level, as also underlined by Commission President von der Leyen at the 2022 Tripartite Social Summit.

The Commission prepared this initiative with the close involvement of social partners and held exchanges with the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. The social dialogue initiative, also mentioned in the Commission Communication “Conference on the Future of Europe, Putting Vision into Concrete Action” of June 2022, makes a significant contribution to the follow-up to the Conference. The social dialogue initiative also contributes to the 2023 European Year of Skills and the Green Deal Industrial Plan as social partners play a key role in supporting skilling, job transitions and EU competitiveness.

Source: European Commission I Press Corner (https://bit.ly/3XTmZ1t)

 

Η Επιτροπή παρουσιάζει συγκεκριμένες δράσεις για μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο

Η Επιτροπή παρουσίασε μια πρωτοβουλία για την περαιτέρω ενίσχυση και προώθηση του κοινωνικού διαλόγου, με συγκεκριμένες δράσεις σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Ανανεώνεται η ισχυρή προσήλωσή μας στον κοινωνικό διάλογο, τον ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς της ΕΕ και της ανταγωνιστικότητάς της. Η πρωτοβουλία ενδυναμώνει τον κοινωνικό διάλογο με σκοπό την προσαρμογή στον μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας και στις νέες τάσεις στην αγορά εργασίας, στο πλαίσιο, αφενός, της μετάβασης σε μια ψηφιακή και κλιματικά ουδέτερη οικονομία και, αφετέρου, της εμφάνισης νέων μορφών απασχόλησης.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των οργανώσεων που εκπροσωπούν τους εργοδότες και τους εργαζομένους (κοινωνικοί εταίροι) μέσω του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων συμβάλλουν στη βελτίωση των όρων διαβίωσης και εργασίας, όπως είναι η αμοιβή, το ωράριο εργασίας, η ετήσια άδεια, η γονική άδεια, η κατάρτιση και τα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια. Έχουν επίσης ρόλο καθοριστικό στην προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες και στην επίτευξη της αύξησης της παραγωγικότητας που είναι αναγκαία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Όλα αυτά συμβάλλουν στη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας στην εργασία και ενισχύουν την ευημερία και την ανθεκτικότητα της Ευρώπης.

Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι άλλωστε καίριος σε περιόδους κρίσης ή αλλαγής. Για παράδειγμα, στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, συνέβαλαν γρήγορα στην οργάνωση μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, καθώς και συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας. Οι κοινωνικοί εταίροι συμβάλλουν επίσης στην εξεύρεση ισορροπημένων λύσεων για την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στην ψηφιακή εποχή. Η στενή συνεργασία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων είναι επίσης απαραίτητη για τη διασφάλιση της αποδοτικής οργάνωσης των δραστηριοτήτων βιομηχανικής παραγωγής και για τον εφοδιασμό του εργατικού δυναμικού με πράσινες και ψηφιακές δεξιότητες.

Ωστόσο, ο βαθμός και η ποιότητα της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των χωρών. Ταυτοχρόνως, η συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις σε εθνικό επίπεδο μειώνονται (από περίπου 66 % κατά μέσο όρο στην ΕΕ το 2000 σε περίπου 56 % το 2019). Οι νεότερες μορφές απασχόλησης, όπως η εργασία σε πλατφόρμες, και ορισμένες ομάδες, όπως οι νέοι, έχουν επίσης λιγότερες πιθανότητες εκπροσώπησης, ενώ σε ορισμένους τομείς όπως ο τομέας της φροντίδας παρατηρείται σχεδόν πλήρης απουσία συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει την έκδοση σύστασης του Συμβουλίου, η οποία καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες της ΕΕ μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τον κοινωνικό διάλογο και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις σε εθνικό επίπεδο. Η Επιτροπή παρουσιάζει επίσης ανακοίνωση σχετικά με την ενίσχυση και την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου σε επίπεδο ΕΕ. Οι κοινωνικοί εταίροι είχαν στενή συμμετοχή στην προετοιμασία αυτών των πρωτοβουλιών.

Διευκόλυνση της ανάπτυξης του κοινωνικού διαλόγου σε εθνικό επίπεδο

Η πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου συνιστά στα κράτη μέλη:

• Να εξασφαλίσουν ότι ζητείται η γνώμη των κοινωνικών εταίρων όσον αφορά τη χάραξη και την εφαρμογή οικονομικής πολιτικής, πολιτικής για την απασχόληση και κοινωνικής πολιτικής, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές.
• Να ενθαρρύνουν τους κοινωνικούς εταίρους να λάβουν υπόψη νέες μορφές εργασίας και ατυπικές μορφές απασχόλησης και να συζητούν ευρέως σχετικά με τα οφέλη του κοινωνικού διαλόγου και σχετικά με τυχόν συλλογικές συμβάσεις που εφαρμόζονται.
• Να συμβάλουν στην αύξηση των ικανοτήτων των οργανώσεων των εργαζομένων και των εργοδοτών, για παράδειγμα διασφαλίζοντας την πρόσβασή τους σε σχετικές πληροφορίες και διασφαλίζοντας τη στήριξη από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Η προτεινόμενη σύσταση του Συμβουλίου σέβεται πλήρως τις εθνικές παραδόσεις καθώς και την αυτονομία των κοινωνικών εταίρων. Αφήνει το περιθώριο στα κράτη μέλη να καθορίσουν τον βέλτιστο τρόπο επίτευξης αυτών των στόχων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες τους.

Προώθηση της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων σε επίπεδο ΕΕ

Για την περαιτέρω προώθηση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ και για την ενίσχυση του τομεακού κοινωνικού διαλόγου σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει σειρά μέτρων με σκοπό:

• Την ενίσχυση του ευρωπαϊκού τομεακού κοινωνικού διαλόγου με τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου του, σε στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους της ΕΕ, πιθανώς με την αναθεώρηση των ισχυόντων κανόνων.
• Τη συνέχιση της στήριξης των συμφωνιών των κοινωνικών εταίρων, ιδίως μέσω της διοικητικής υποστήριξης και της παροχής νομικών συμβουλών.
• Την ενίσχυση της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, για παράδειγμα με τη συγκέντρωση των απόψεων των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων σε διακλαδικό επίπεδο σχετικά με τις προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ πριν από την κατάρτιση του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής.
• Την αποτελεσματικότερη τεχνική και οικονομική στήριξη της ΕΕ προς τους κοινωνικούς εταίρους. Για παράδειγμα, η Επιτροπή θα δημιουργήσει, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, ένα ερευνητικό δίκτυο για την παρακολούθηση και την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου στην ΕΕ.

Επιπλέον, η Επιτροπή καλεί τους κοινωνικούς εταίρους να διαπραγματευτούν και να συνάψουν περισσότερες συμφωνίες κοινωνικών εταίρων και να βελτιώσουν τη μαζικότητα και την αντιπροσωπευτικότητα τόσο των συνδικαλιστικών οργανώσεων όσο και των εργοδοτικών οργανώσεων.

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει επίσης να προάγει τον κοινωνικό διάλογο διεθνώς μέσω τακτικής συνεργασίας με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ), τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και άλλους φορείς. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξακολουθήσουν να κυρώνουν και να εφαρμόζουν αποτελεσματικά τις συμβάσεις της ΔΟΕ.

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει, σε στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, τις προτεινόμενες δράσεις σε επίπεδο ΕΕ που απαριθμούνται στην ανακοίνωση.

Τα κράτη μέλη θα συζητήσουν την πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου με σκοπό την έγκρισή της από το Συμβούλιο. Μόλις εγκριθεί η πρόταση, καλούνται τα κράτη μέλη να υποβάλουν στην Επιτροπή δέσμη μέτρων, τα οποία να έχουν συζητηθεί με τους κοινωνικούς εταίρους, για την εφαρμογή της σύστασης αυτής. Η εφαρμογή των μέτρων θα παρακολουθείται στενά στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Ιστορικό

Ο κοινωνικός διάλογος και η συμμετοχή των εργαζομένων αποτελεί βασική αρχή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής δέσμευσης του Πόρτο του 2021. Η Επιτροπή ανακοίνωσε στο σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων ότι θα παρουσιάσει πρωτοβουλία για τη στήριξη του κοινωνικού διαλόγου σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, όπως υπογράμμισε επίσης η πρόεδρος της Επιτροπής κ. φον ντερ Λάιεν κατά την τριμερή κοινωνική σύνοδο κορυφής του 2022.

Η Επιτροπή προετοίμασε την πρωτοβουλία αυτή με τη στενή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και πραγματοποίησε ανταλλαγές απόψεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών. Η πρωτοβουλία για τον κοινωνικό διάλογο, η οποία μνημονεύεται επίσης στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης — Υλοποίηση του οράματος με συγκεκριμένες δράσεις», που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2022, συμβάλλει σημαντικά στη συνέχεια της Διάσκεψης. Η πρωτοβουλία κοινωνικού διαλόγου συμβάλλει επίσης στο Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων 2023 και στο βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας, καθώς οι κοινωνικοί εταίροι διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη στήριξη των δεξιοτήτων, της μετάβασης σε άλλες θέσεις εργασίας και της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ι Η γωνιά του Τύπου (https://bit.ly/3WMJ9Bk)